[54] Nam cum sit hoc natura commune animantium, ut habeant libidinem procreandi, prima societas in ipso coniugio est, proxima in liberis, deinde una domus, communia omnia; id autem est principium urbis et quasi seminarium rei publicae.
왜냐하면 이러한 본성은 영혼있는 것들의 공통인 것이어서(narrativum), 그들이 산출의 욕구를 가지도록(characteristic), 첫 번째 연대는 바로 결혼 속에 있고, 다음으로는 자녀들에게, 그 다음으로 가정이기 때문이다, 모든 것들이 공공인; 하지만 그것(가정)은 도시(국가)의 기초이고 마치 공화국의 묘상(苗床)과 같은 것이다.

Sequuntur fratrum coniunctiones, post consobrinorum sobrinorumque, qui cum una domo iam capi non possint, in alias domos tamquam in colonias exeunt.
형제들의 관계들이 뒤따르고, 다음으로 일가들과 외척들의 (관계들이), 그들이 하나의 집을 가지고 더 이상 품어질 수 없을 때(historical), 다른 집들로 정복식민지들로 그러하듯 확장하는.

Sequuntur conubia et affinitates ex quibus etiam plures propinqui; quae propagatio et suboles origo est rerum publicarum.
혼인관계들과 인척관계들이 뒤따르고 그것들로부터 동족의 다수들이 따른다; 그 번식과 후손이 공화정체들의 기원이다.

Sanguinis autem coniunctio et benivolentia devincit homines [et] caritate.
하지만 혈족의 관계와 자비심은 인간들을 [그리고] 사랑으로 결속시킨다.

[55] Magnum est enim eadem habere monumenta maiorum, eisdem uti sacris, sepulchra habere communia.
왜냐하면 선조들의 같은 기억들을 지니는 것, 같은 제례를 사용하는 일, 공동의 장지(무덤들)를 지니는 일은 대단한 일이기 때문이다.

Sed omnium societatum nulla praestantior est, nulla firmior, quam cum viri boni moribus similes sunt familiaritate coniuncti; illud enim honestum, quod saepe dicimus, etiam si in alio cernimus, [tamen] nos movet atque illi in quo id inesse videtur amicos facit.]
그러나 모든 연대 중 어느 연대도 더 중요하지도, 더 친밀하지도 않다, 선한 자들이 성격으로 비슷한 자들로서 친교로 엮였을 때보다; 왜냐하면 저 honestas한 것은, 우리가 종종 이야기하는, 설령 우리가 다른 자에게서 분간한다 할지라도, [그럼에도 불구하고] 우리를 움직이고 또 그 사람 안에 그 honestas한 것이 내재하는 것으로 여겨지는 저 사람에게 (우리를) 친구들로 만들기 때문이다.

[56] Et quamquam omnis virtus nos ad se allicit facitque, ut eos diligamus, in quibus ipsa inesse videatur, tamen iustitia et liberalitas id maxime efficit.
또 모든 탁월함이 우리를 그 자체를 향해 이끌고 만든다고 할지라도, 그들을 우리가 존중하도록, 그 사람들 속에 그 탁월함들 자체가 내재하는 것으로 보일, 그럼에도 정의와 자비는 그것을 최대로 이끌어 낸다.

Nihil autem est amabilius nec copulatius, quam morum similitudo bonorum; in quibus enim eadem studia sunt, eaedem voluntates, in iis fit, ut aeque quisque altero delectetur ac se ipso, efficiturque id, quod Pythagoras vult in amicitia, ut unus fiat ex pluribus.
하지만 그 누구도 더 사랑받을 만하거나 더 친밀하지 않다, 선한 성격의 유사함보다는; 왜냐하면 그 선한 성격들 안에 동일한 열정들이 있고, 같은 의지들이 있기 때문이다, 저것들 안에서 일어나도록, 올바르게 각자가 다른 이로써 기뻐하고 또 바로 그 자신으로써도, 또 그것이 이루어진다, 피타고라스가 우정에 있어서 바라는 것, 여럿으로부터 하나가 될 것이.

Magna etiam illa communitas est, quae conficitur ex beneficiis ultro et citro datis acceptis, quae et mutua et grata dum sunt, inter quos ea sunt firma devinciuntur societate.
더욱이 저러한 연대도 대단하다, 그 연대가 유익들에 의해 이리저리 주고 받아짐으로써 성취되는, 그 유익들이 상호적이면서도 만족스러운 동안, 그들 사이에 그 유익들이 확고한 자들은 연대로써 결속된다.

[57] Sed cum omnia ratione animoque lustraris, omnium societatum nulla est gravior, nulla carior quam ea, quae cum re publica est uni cuique nostrum.
그러나 모든 것들을 지성과 마음으로 살펴볼 때(historicum), 모든 연대들 중의 어느 것도 더 중요하지 않고, 어떤 연대도 더 귀중하지 않다 그 연대보다, 그 연대가 공화국과 더불어 우리들의 각자 한 사람 한 사람에게 있는.

Cari sunt parentes, cari liberi, propinqui, familiares, sed omnes omnium caritates patria una complexa est, pro qua quis bonus dubitet mortem oppetere, si ei sit profuturus?
부모들이 소중하고, 자식들이 소중하고, 동족들, 가족들이 소중하지만, 온갖 것들에 대한 모든 귀애들은 하나의 조국에 의해(오직 조국에 의해서만?) 포섭된다, 무엇 때문에 그 어떤 선한 자가 죽음에 직면하기를 망설이겠는가, 만일 조국에 이익일 될 것이라면?

Quo est detestabilior istorum immanitas, qui lacerarunt omni scelere patriam et in ea funditus delenda occupati et sunt et fuerunt.
그로써 더욱 가증스럽다 그들의 야만성은, 그들이 온갖 범법들로써 조국을 난도질 하였고 그 조국 안에서 밑바닥까지 파괴에 골몰하고 있으며 또 골몰할 것이기도 한 자들인.


[58] Sed si contentio quaedam et comparatio fiat, quibus plurimum tribuendum sit officii, principes sint patria et parentes, quorum beneficiis maximis obligati sumus proximi liberi totaque domus, quae spectat in nos solos neque aliud ullum potest habere perfugium, deinceps bene convenientes propinqui, quibuscum communis etiam fortuna plerumque est.
그러나 만일 어떤 경쟁과 비교가 일어난다면, 어떤 것들에 의무의 대부분이 수여되어야 할지, 우선 조국과 부모들일 것이고, 그들의 최대의 유익에 우리가 속박된 다음으로 자손들과 모든 가정이, 오직 우리에게만 주의하고 다른 어떤 피난처도 가질 수 없는, 다음으로는 잘 맞는 동족들이, 그들과 더불어 운명(처지)조차 대부분 공유하는.

Quamobrem necessaria praesidia vitae debentur his maxime quos ante dixi, vita autem victusque communis, consilia, sermones, cohortationes, consolationes, interdum etiam obiurgationes in amicitiis vigent maxime, estque ea iucundissima amicitia, quam similitudo morum coniugavit.
그런 이유로 삶의 필요한 보호가 필요하다 내가 거명하였던 이 사람들에게 최대로, 하지만 삶과 생활 그리고 공유, 조언들, 대화들, 격려들, 위안들, 종종 질책들까지도 친교들 속에서 가장 강력하고, 그것이 가장 유쾌한 우정이다, 성격들의 유사함이 그 우정을 연결시키는.


[59] Sed in his omnibus officiis tribuendis videndum erit, quid cuique maxime necesse sit et quid quisque vel sine nobis aut possit consequi aut non possit.
그러나 이 모든 부여되는 의무들에 있어서 고려되어야 할 것이다, 무엇이 각자에게 가장 필요할지 그리고 무엇이 각자들에게 우리들 없이 획득 가능하거나 불가능할지.

Ita non idem erunt necessitudinum gradus qui temporum, suntque officia, quae aliis magis quam aliis debeantur, ut vicinum citius adiuveris in fructibus percipiendis quam aut fratrem aut familiarem, at, si lis in iudicio sit, propinquum potius et amicum quam vicinum defenderis.
그러므로 필요들의 단계들은 그것들이 경우들에 속하는 동일하지 않을 것이고, 의무들이 있다, 어떤 자들에게는 다른 자들에게보다 더 많이 필요할, 당신이 이웃을 더 빨리 도왔을 것처럼(fut. pf.) 작물의 수확에 있어서 형제나 가족보다, 반면에, 재판에 있어서 소송이 있다면, 당신이 동족과 친구를 이웃보다 더 잘 변호하였을 것처럼(fut. pf.).

Haec igitur et talia circumspicienda sunt in omni officio [et consuetudo exercitatioque capienda], ut boni ratiocinatores officiorum esse possimus et addendo deducendoque videre, quae reliqui summa fiat, ex quo quantum cuique debeatur intellegas.
그러므로 이러한 것들과 그런 모든 것들이 두루 살펴져야 한다 모든 의무에 있어서 [그리고 경험과 훈련이 취해져야 한다], 우리들이 의무들에 대하여 훌륭한 계산자들일 수 있도록 그리고 가함과 감함으로써 볼 수 있도록, 그 의무가 남의 것의 최대가 되도록(최대한 남도록), 그 남은 것으로부터 각자에게 얼만큼이 필요할지 당신이 알게끔.

[60] Sed ut nec medici nec imperatores nec oratores quamvis artis praecepta perceperint, quicquam magna laude dignum sine usu et exercitatione consequi possunt, sic officii conservandi praecepta traduntur illa quidem, ut facimus ipsi, sed rei magnitudo usum quoque exercitationemque desiderat.
그러나 의사들도 장군들도 연설가들도 설령 기술의 교육을 학습했을지라도, 사용과 훈련 없이 뭐가 되었든 큰 칭찬에 어울리는 것을 획득할 수 없는 것처럼, 그렇게 의무 보전(준수)의 가르침들은 전수된다 특히 저런 가르침들이, 우리 스스로 행하고 있듯, 그러나 사태의 중요성은 사용과 마찬가지로 훈련을 필요로 한다.

Atque ab iis rebus, quae sunt in iure societatis humanae, quemadmodum ducatur honestum, ex quo aptum est officium, satis fere diximus.
또한 저러한 것들에 대해서, 그것들이 인간적 연대의 정의에 속하는, 어떤 방식으로 honestas한 것이 생각될지, 그것에 의무가 의존하는, 우리는 거의 충분히 진술하였다.

-蟲-

+ Recent posts