[160a] - Ἡ δ' ἀγχίνοια οὐχὶ ὀξύτης τίς ἐστιν τῆς ψυχῆς ἀλλ' οὐχὶ ἡσυχία;

그런데 기민함은 영혼의 어떤 날카로움이 아니거나 고요함이 아니겠나?

ἀγχίνοια : ready wit, sagacity, shrewdness

ὀξύτης : sharpness, pointedness

 

- Ἀληθῆ.

참으로 그렇지요.

 

- Οὐκοῦν καὶ τὸ συνιέναι τὰ λεγόμενα, καὶ ἐν γραμματιστοῦ καὶ κιθαριστοῦ καὶ ἄλλοθι πανταχοῦ, οὐχ ὡς ἡσυχαίτατα ἀλλ' ὡς τάχιστά ἐστι κάλλιστα;

그렇다면 또 이야기된 것들에 있어서 따라나오는 것은, 또한 서기에게도 키타라연주자에게도 다른 모든 것들에서도, 가능한 한 고요한 것들이 아니라 최대한 빠른 것들이 가장 좋은 것 아닐까?

συνιέναι : σύνειμι. go or come together, to be contracted.

 

- Ναί.

네.

 

- Ἀλλὰ μὴν ἔν γε ταῖς ζητήσεσιν τῆς ψυχῆς καὶ τῷ βουλεύεσθαι οὐχ ὁ ἡσυχιώτατος, ὡς ἐγὼ οἶμαι, καὶ μόγις βουλευόμενός τε καὶ ἀνευρίσκων ἐπαίνου δοκεῖ ἄξιος εἶναι, [160b] ἀλλ' ὁ ῥᾷστά τε καὶ τάχιστα τοῦτο δρῶν.

그렇지만 영혼의 탐구와 숙고 속에서 가장 고요한 것이 아니라, 내 생각에는, 성취의 힘겹게 숙고하고 생각해내는 것은 가치 있어 보이지만, 그가 가장 쉽고도 가장 빠르게 이것을 해낸다.

ζητήσεσιν : seeking, search for, examining, inquiry, investigation.

βουλεύεσθαι : βουλεύω middle infinitive. deliberate

ἐπαίνου : approval, praise, commendation.

 

- Ἔστιν ταῦτα, ἔφη.

이러합니다, 그가 말했다.

 

- Οὐκοῦν πάντα, ἦν δ' ἐγώ, ὦ Χαρμίδη, ἡμῖν καὶ τὰ περὶ τὴν ψυχὴν καὶ τὰ περὶ τὸ σῶμα, τὰ τοῦ τάχους τε καὶ τῆς ὀξύτητος καλλίω φαίνεται ἢ τὰ τῆς βραδυτῆτός τε καὶ ἡσυχιότητος;

그렇다면 모든 것들은, 내가 말했다, 카르미데스여, 우리에게 또한 영혼에 대한 것들과 육체에 대한 것들은, 빠르고 날렵한 데에 속하는 것들이 더디고 고요한 데에 속하는 것들보다 더욱 빼어난 것으로 보이는가?

 

- Kινδυνεύει, ἔφη.

그럴 것 같습니다, 그가 말했다.

Kινδυνεύει : κινδύνεύω.

 

- Οὐκ ἄρα ἡσυχιότης τις ἡ σωφροσύνη ἂν εἴη, οὐδ' ἡσύχιος ὁ σώφρων βίος, ἔκ γε τούτου τοῦ λόγου, ἐπειδὴ καλὸν αὐτὸν δεῖ εἶναι σώφρονα ὄντα. Δυοῖν γὰρ δὴ τὰ ἕτερα· ἢ οὐδαμοῦ [160c] ἡμῖν ἢ πάνυ που ὀλιγαχοῦ αἱ ἡσύχιοι πράξεις ἐν τῷ βίῳ καλλίους ἐφάνησαν ἢ αἱ ταχεῖαί τε καὶ ἰσχυραί. Εἰ δ' οὖν, ὦ φίλε, ὅτι μάλιστα μηδὲν ἐλάττους αἱ ἡσύχιοι τῶν σφοδρῶν τε καὶ ταχειῶν πράξεων τυγχάνουσιν καλλίους οὖσαι, οὐδὲ ταύτῃ σωφροσύνη ἂν εἴη μᾶλλόν τι τὸ ἡσυχῇ πράττειν ἢ τὸ σφόδρα τε καὶ ταχέως, οὔτε ἐν βαδισμῷ οὔτε ἐν λέξει οὔτε ἄλλοθι οὐδαμοῦ, οὐδὲ ὁ ἡσύχιος βίος [κόσμιος] τοῦ μὴ ἡσυχίου [160d] σωφρονέστερος ἂν εἴη, ἐπειδὴ ἐν τῷ λόγῳ τῶν καλῶν τι ἡμῖν ἡ σωφροσύνη ὑπετέθη, καλὰ δὲ οὐχ ἧττον ταχέα τῶν ἡσυχίων πέφανται.

그렇다면 어떤 고요한 것은 σωφροσύνη가 아닐 것이고, 그 어떤 고요한 사람도 σωφροσύνη한 삶은 아닐 것이네, 이러한 말들로부터, σωφροσύνη한 것들은 그 자체로 빼어난 것이어야 할 테니까 말이지. 물론 두 가지로 서로 다른 것들이고: 우리에게는 삶 속에서 고요한 행위들이 빠르고도 건강한 행위들보다 더욱 빼어나 보이는 것은 아예 없거나 아주 드물게 있겠지. 그런데 만일, 친애하는 이여, 

οὐδαμοῦ : nowhere.

ὀλιγαχοῦ : in a few places.

ἐλάττους : ἐλασσων. smaller, less. worse than, inferior to. fewer.

ὑπετέθη :

ἧττον :

 

- Ὀρθῶς μοι δοκεῖς, ἔφη, ὦ Σώκρατες, εἰρηκέναι.

제게는 맞는 것 같습니다, 그가 말했다, 소크라테스여, 말씀하신 것이.

εἰρηκέναι : ἐρῶ. perfect indicative infinitive.

 

- Πάλιν τοίνυν, ἦν δ' ἐγώ, ὦ Χαρμίδη, μᾶλλον προσέχων τὸν νοῦν καὶ εἰς σεαυτὸν ἐμβλέψας, ἐννοήσας ὁποῖόν τινά σε ποιεῖ ἡ σωφροσύνη παροῦσα καὶ ποία τις οὖσα τοιοῦτον ἀπεργάζοιτο ἄν, πάντα ταῦτα συλλογισάμενος εἰπὲ εὖ καὶ [160e] ἀνδρείως τί σοι φαίνεται εἶναι;

- 자 그러면 이제, 내가 말했다, 카르미데스야, 다시금 너 자신에게로 주의를 돌려 들여다 보면서, 어떤 방식이 너를 σωφροσύνη가 있게끔 만드는지 숙고하고 어떤 약초가 이와 같은 일을 성취해낼지 숙고함으로써, 이러한 모든 것들을 간추려서 잘, 그리고 남자답게 말해 보도록 하렴, 너에게는 그것이 무엇으로 보이지?

Πάλιν : of Place. back, back-wards. contradiction, contrariwise. again, once more. in turn.

τοίνυν : therefore, accordingly. well, well then, further, moreover, again. now.

μᾶλλον : more, rather. exceedingly.

προσέχων τὸν νοῦν : turn one's mind, attention to a thing, be intent on it. present participle masculine singular nominative.

ἐμβλέψας : ἔμβλέπω. look in the face, look at. 1-aor part m sin nom.

ἐννοήσας : ἐννοέω. w.acc. reflect upon, consider. 1-aor part m sin nom.

παροῦσα : πάρειμι. part f sin nom.

ποία : Ion. πόα. grass, herb. f.

τοιοῦτον : such as this. so(good, noble, bad and so on)

ἀπεργάζοιτο : ἀπεργάζομαι finish off, complete, bring to perfection. cause, produce. make so. present optative singular-3rd.

ἄν + optative : with protasis in present. might perhaps.

συλλογισάμενος : συλλογίζομαι. compute, reckon up. recapitulate.1-aor mid participle sin nom.

 

Καὶ ὃς ἐπισχὼν καὶ πάνυ ἀνδρικῶς πρὸς ἑαυτὸν διασκεψάμενος, δοκεῖ τοίνυν μοι, ἔφη, αἰσχύνεσθαι ποιεῖν ἡ σωφροσύνη καὶ αἰσχυντηλὸν τὸν ἄνθρωπον, καὶ εἶναι ὅπερ αἰδὼς ἡ σωφροσύνη.

약간의 시간을 지체하고 꽤나 남자답게 그 자신에 대하여 숙고하던 그는, 그러니까 제가 보기에는, 말했다, σωφροσύνη는 사람을 부끄러워하도록 만들고 겸손하게 만드는 것으로 보이고, 어떤 부끄러움이 σωφροσύνη인 것으로 보입니다.

ἐπισχὼν : ἐπέχω LS.619p. 1-aor part sin nom.

ἀνδρικῶς : like a man

διασκεψάμενος : διασκοπέω. look at in different ways, examine or consider well. 1-aor mid participle sin nom

αἰσχύνεσθαι : αἰσχύνω. LS43 B.Ⅱ.2.c.to be ashamed to do. present passive infinitive.

αἰσχυντηλὸν : modest

αἰδὼς : sense of honor, awe, respect for, shame, self-respect.

 

- Εἶεν, ἦν δ' ἐγώ, οὐ καλὸν ἄρτι ὡμολόγεις τὴν σωφροσύνην εἶναι;

좋지만, 내가 말했다, 지금 막 너는 σωφροσύνη가 빼어난 것이라고 동의하고 있지 않았니?

Εἶεν : well, quite so, very good.

ἄρτι : just

ὡμολόγεις : ὁμολογέω agree with. imperfect 2nd-imperfect.

 

- Πάνυ γ', ἔφη.

물론입니다, 그가 말했다.

 

- Οὐκοῦν καὶ ἀγαθοὶ ἄνδρες οἱ σώφρονες;

그렇다면 또한 훌륭한 사내들은 σωφροσύνη한 이들이겠군?

 

- Ναί.

네.

 

- Ἆρ' οὖν ἂν εἴη ἀγαθὸν ὃ μὴ ἀγαθοὺς ἀπεργάζεται;

그렇다면 좋은 사람들을 이루어내지 못하는 것은 좋은 것이겠니?

 

- Οὐ δῆτα.

결코 그렇지 않습니다.

 

- Οὐ μόνον οὖν ἄρα καλόν, ἀλλὰ καὶ ἀγαθόν ἐστιν.

그렇다면 오직 빼어난 것만이 아니라, 좋은 것이기도 하겠구나.

 

[161a] - Ἔμοιγε δοκεῖ.

제게는 그렇게 보입니다.

 

- Τί οὖν; ἦν δ' ἐγώ· Ὁμήρῳ οὐ πιστεύεις καλῶς λέγειν, λέγοντι ὅτι

왜 그렇지? 내가 말했다. 너는 호메로스가 빼어나게 말한 것으로 믿지 않니, 그는 이렇게 말했지,

Aἰδὼς δ' οὐκ ἀγαθὴ κεχρημένῳ ἀνδρὶ παρεῖναι; HOM. OD. 17.347

그러나 부끄러움은 빈곤한 사내들에게는 좋지 않은 것이다.

κεχρημένῳ : χράω. mid pf part

 

- Ἔγωγ', ἔφη.

제 자신으로서는요, 그가 말했다.

 

- Ἔστιν ἄρα, ὡς ἔοικεν, αἰδὼς οὐκ ἀγαθὸν καὶ ἀγαθόν.

그렇다면, 온당히, 부끄러움은 좋지 않은 것이면서 좋은 것이군.

 

- Φαίνεται.

그렇게 보입니다.

 

- Σωφροσύνη δέ γε ἀγαθόν, εἴπερ ἀγαθοὺς ποιεῖ οἷς ἂν παρῇ, κακοὺς δὲ μή.

그런데 바로 이 σωφροσύνη는 좋은 것인데,

 

- Ἀλλὰ μὴν οὕτω γε δοκεῖ μοι ἔχειν, ὡς σὺ λέγεις.

 

 

- Οὐκ ἄρα σωφροσύνη ἂν εἴη αἰδώς, εἴπερ τὸ μὲν ἀγαθὸν [161b] τυγχάνει ὄν, αἰδὼς δὲ [μὴ] οὐδὲν μᾶλλον ἀγαθὸν ἢ καὶ κακόν.

 

 

- Ἀλλ' ἔμοιγε δοκεῖ, ἔφη, ὦ Σώκρατες, τοῦτο μὲν ὀρθῶς λέγεσθαι· τόδε δὲ σκέψαι τί σοι δοκεῖ εἶναι περὶ σωφροσύνης. Ἄρτι γὰρ ἀνεμνήσθην - ὃ ἤδη του ἤκουσα λέγοντος - ὅτι σωφροσύνη ἂν εἴη τὸ τὰ ἑαυτοῦ πράττειν. Σκόπει οὖν τοῦτο εἰ ὀρθῶς σοι δοκεῖ λέγειν ὁ λέγων.

 

 

- Καὶ ἐγώ, ὦ μιαρέ, ἔφην, Κριτίου τοῦδε ἀκήκοας αὐτὸ ἢ [161c] ἄλλου του τῶν σοφῶν.

 

 

- Ἔοικεν, ἔφη ὁ Κριτίας, ἄλλου· οὐ γὰρ δὴ ἐμοῦ γε.

 

 

- Ἀλλὰ τί διαφέρει, ἦ δ' ὅς, ὁ Χαρμίδης, ὦ Σώκρατες, ὅτου ἤκουσα;

 

 

- Οὐδέν, ἦν δ' ἐγώ· πάντως γὰρ οὐ τοῦτο σκεπτέον, ὅστις αὐτὸ εἶπεν, ἀλλὰ πότερον ἀληθὲς λέγεται ἢ οὔ.

 

 

- Νῦν ὀρθῶς λέγεις, ἦ δ' ὅς.

 

 

- Νὴ Δία, ἦν δ' ἐγώ. Ἀλλ' εἰ καὶ εὑρήσομεν αὐτὸ ὅπῃ γε ἔχει, θαυμάζοιμ' ἄν· αἰνίγματι γάρ τινι ἔοικεν.

 

 

- Ὅτι δὴ τί γε; ἔφη.

 

 

[161d] - Ὅτι οὐ δήπου, ἦν δ' ἐγώ, ᾗ τὰ ῥήματα ἐφθέγξατο ταύτῃ καὶ ἐνόει, λέγων σωφροσύνην εἶναι τὸ τὰ αὑτοῦ πράττειν. Ἢ σὺ οὐδὲν ἡγῇ πράττειν τὸν γραμματιστὴν ὅταν γράφῃ ἢ ἀναγιγνώσκῃ;

 

 

- Ἔγωγε, ἡγοῦμαι μὲν οὖν, ἔφη.

 

 

- Δοκεῖ οὖν σοι τὸ αὑτοῦ ὄνομα μόνον γράφειν ὁ γραμματιστὴς καὶ ἀναγιγνώσκειν ἢ ὑμᾶς τοὺς παῖδας διδάσκειν, ἢ οὐδὲν ἧττον τὰ τῶν ἐχθρῶν ἐγράφετε ἢ τὰ ὑμέτερα καὶ τὰ τῶν φίλων ὀνόματα;

 

 

- Οὐδὲν ἧττον.

 

 

- Ἦ οὖν ἐπολυπραγμονεῖτε καὶ οὐκ ἐσωφρονεῖτε τοῦτο [161e] δρῶντες;

 

 

- Οὐδαμῶς.

 

 

- Καὶ μὴν οὐ τὰ ὑμέτερά γε αὐτῶν ἐπράττετε, εἴπερ τὸ γράφειν πράττειν τί ἐστιν καὶ τὸ ἀναγιγνώσκειν.

 

 

- Ἀλλὰ μὴν ἔστιν.

 

 

- Καὶ γὰρ τὸ ἰᾶσθαι, ὦ ἑταῖρε, καὶ τὸ οἰκοδομεῖν καὶ τὸ ὑφαίνειν καὶ τὸ ᾑτινιοῦν τέχνῃ ὁτιοῦν τῶν τέχνης ἔργων ἀπεργάζεσθαι πράττειν δήπου τί ἐστιν.

 

 

- Πάνυ γε.

 

 

- Τί οὖν; ἦν δ' ἐγώ, δοκεῖ ἄν σοι πόλις εὖ οἰκεῖσθαι ὑπὸ τούτου τοῦ νόμου τοῦ κελεύοντος τὸ ἑαυτοῦ ἱμάτιον ἕκαστον ὑφαίνειν καὶ πλύνειν, καὶ ὑποδήματα σκυτοτομεῖν, καὶ λήκυθον καὶ στλεγγίδα καὶ τἆλλα πάντα κατὰ τὸν αὐτὸν λόγον, [162a] τῶν μὲν ἀλλοτρίων μὴ ἅπτεσθαι, τὰ δὲ ἑαυτοῦ ἕκαστον ἐργάζεσθαί τε καὶ πράττειν;

 

 

 

-작성중-

+ Recent posts